Grodzisko w Chodliku, VIII - X w.

I. Kim jesteśmy:

Od dekady prowadzę wraz z zespołem badania archeologiczne w Kotlinie Chodelskiej, która pod kątem archeologicznego dziedzictwa kulturowego jest jednym z najbogatszym obszarów dzisiejszej Lubelszczyzny. W tym czasie dokonaliśmy szeregu spektakularnych odkryć. Zbadaliśmy liczne cmentarzyska kurhanowe oraz elementy fortyfikacji. Odkryliśmy największy w Europie wczesnośredniowieczny spichlerz z cennymi, elitarnymi zabytkami z X i XI w. Badamy największy w Polsce gród w Chodliku. Dzięki współpracy z pasjonatami historii znaleźliśmy liczne cenne zabytki. Wyniki naszych badań prezentowane są na konferencjach w kraju oraz za granicą. Rozwijamy wirtualne muzeum (Chodlik.edu.pl), tworzymy wystawy oraz filmy. Więcej informacji o nas znajdziecie tutaj: Facebook.com/chodlik ; Chodlik.edu.pl ; Youtube.com/archeochodlik

Chcemy stworzyć w Chodliku prawdziwą stację badawczą z muzeum, zaś w przyszłości archeologiczny park kulturowy.

II. Cel zbiórki:

Nasze badania są możliwe dzięki bazie naukowej, która mieści się w budynku dawnej szkoły podstawowej w Chodliku (nie funkcjonuje od 2000 r.). Budynek należy do Gminy Karczmiska, która udostępniła nam go na zasadzie użyczenia na działalność naukową oraz edukacyjną. W tym roku mija równe 60 lat od momentu jego wybudowania w ramach czynu społecznego mieszkańców Chodlika.

Szkoła pilnie potrzebuje remontu, dach jakoś się trzyma, ale stare drewniane okna są w znacznej części spróchniałe, brakuje w nich szyb, tynki odpadają od elewacji. Niesprawne są przewody kominowe, przez co nie da się budynku ogrzać – wewnątrz jest 8 niedziałających potężnych pieców kaflowych. Drobne usterki naprawiamy na bieżąco własnym rękoma, a i gmina pomaga jak może.

Naszą ideą jest: stworzenie na bazie szkoły podstawowej stacji badawczej z częścią muzealną, powołanie Parku Kulturowego łączącego poprzez dobrze oznakowane ścieżki dydaktyczne stanowiska archeologiczne. Będzie to centrum naukowe, stawiające również na popularyzację nauki, organizację warsztatów, zajęć, konferencji itp. Słowem, otwarta stacja badawcza dla każdego, archeologiczne "Centrum Nauki Kopernik" na małą skalę. Miejsce wspólnych spotkań i debat archeologów, miłośników starożytności i poszukiwaczy „skarbów”, pasjonatów historii i Słowian, turystów, którym pobliski Kazimierz Dolny już się nieco opatrzył. Miejsce przyjazne i fajne, w którym zorganizujemy dla Was warsztaty archeologiczne, gdzie zobaczycie prace archeologów na żywo, posiedzicie z naukowcami przy jednym ognisku albo weźmiecie udział w wykopaliskach – bo czemużby nie! Miejsce, gdzie zorganizujemy świetne zajęcia popularnonaukowe dla dzieciaków! Jest to kontynuacja koncepcji profesora Aleksandra Gardawskiego, wieloletniego badacza Chodlika.

Szkoła w trakcie naszych badań gościła już wielu naukowców z Polski i zagranicy, mieszkali w niej studenci z Hiszpanii , szkolili się archeolodzy z departamentu starożytności z Dubaju. Będą kolejni, jest to więc także wizytówka naszego kraju i polskiej nauki. 

Koszt całkowity remontu budynku z nadbudową piętra, centralnym ogrzewaniem, nowymi instalacjami itp. oscyluje pomiędzy 300 a 400 tys. zł . W założeniu stacja ma finansować się sama - przestrzeń noclegowa do wynajęcia (bliskość Kazimierza Dolnego), funkcja schroniska turystycznego, pole namiotowe. Działania te będą realizowane poprzez Towarzystwo Starożytnicze w Chodliku.

Od kilku lat szukamy funduszy i wsparcia wśród władz samorządowych, w tym wojewódzkich, czy w samej Akademii. Niestety póki co zainteresowanie jest średnie - słyszymy że: pomysł jest świetny, fajnie, zobaczymy, może kiedyś, brakuje wkładu własnego by wystąpić o dotację, kto to utrzyma. Nie możemy już dłużej czekać chociażby z ociepleniem budynku zimą i wymianą okien bo po prostu budynek się rozpadnie, a wraz z nim nasze marzenia, koncepcje, badania naukowe i przyszłość regionu. 

Stąd też pomysł na zrzutkę i kolejny czyn społeczny. 

Co konkretnie zrobimy za zebrane pieniądze?

Jeżeli uzbieramy:

1000 – 2000 zł – naprawimy przewody kominowe i uruchomimy piece (potrzebni do tego specjaliści, sprawdzenie ich szczelności itp.), słowem damy szkole ciepło. 

Zbierzemy więcej – do 25 000 zł – szkoła jest uratowana, ponieważ wymienimy najbardziej zniszczone okna i drzwi! Woda nie leje się do środka. Okna są wielkie 2x1,4 m i jest ich 30. Sprawdzimy dokładnie elementy konstrukcyjne dachu. Jeżeli część środków zostanie, przygotujemy za nie stałe wystawy zabytków i tablice edukacyjne.

Powyżej tej sumy – nie wiem czy to w ogóle możliwe, ale trzeba wymienić instalację elektryczną (teraz jest aluminiowa z lat 60-tych), tynki, ocieplić budynek, wymienić dach, zadbać o otoczenie itp.

Szacunkowe koszty remontu w zł (ceny materiałów plus ew. ekipa):

Wymiana okien i drzwi - 30-40 tys.

Wymiana dachu - 40 tys.

Dobudowa piętra ze schodami (poddasze użytkowe), okna, drzwi, elektryka itp.- 60 tys.

Elewacja zewnętrzna - 30 tys.

Wymiana elektryki - 20 tys.

Ogrzewanie centralne (LPG lub pompa ciepła) - 30-50 tys.

Ściany wewnątrz - 5-10 tys.

Ogrodzenie zewnętrzne - 15 tys.

Cokolwiek zrobimy i tak będzie to już wielki krok naprzód! :)

Zbiórka ma charakter prywatny, przede wszystkim z powodu ogromnej biurokracji związanej z tego typu działaniami poprzez instytut naukowy, gdzie nawet 1 zł przelewu weryfikacyjnego sprawia problem - brak procedur:). Kupimy wszystko co trzeba jak najtaniej, prace remontowe których nie wykonamy sami, zlecimy tańszym i rzetelnym wykonawcom miejscowym. Dokumenty finansowe dot. wydatków ze zbiórki będziemy publikować w aktualnościach oraz w podsumowaniu akcji na Chodlik.edu.pl. Może będą też stanowiły część wystawy dotyczącej historii szkoły:). Całość akcji zostanie zrealizowana z ramienia tworzonego przez nas Towarzystwa Starożytniczego w Chodliku.

III. Co możemy zaoferować w zamian za pomoc?

Będziecie mogli korzystać z bazy namiotowo-noclegowej do której zawsze można wpaść, będziemy zapraszać Was na ciekawe imprezy, badania naukowe, warsztaty naukowe. Przyczynicie się do rozwoju regionu. Zostaniecie mecenasami badań naukowych. Jeżeli macie własne pomysły, napiszcie do nas ([email protected]) :).

IV. Kartki z historii szkoły:

Wpis w "Kronice Wsi Chodlik" autorstwa Aleksandry Szmyrgałło, dawnej dyrektorki szkoły w Chodliku, na temat jej wybudowania w 1961 r.

Oddanie budynku szkoły do użytku, 1961 r.

Tablica pamiątkowa na elewacji budynku.

Szkoła dziś, w przyszłości mamy nadzieję baza naukowa oraz muzeum, niekoniecznie wirtualne :).

Od pierwszego odcisku dłoni na ścianie jaskini jesteśmy częścią pewnej ciągłości, więc tak naprawdę nie umieramy nigdy -  „Wykopaliska”, reż. Simon Stone, 2021.

:)