Pomóż nam ocalić zarośnięty i zniszczony cmentarz. Odbudujmy wspólnie, zniszczony pomnik upamiętniający żołnierzy poległych w I wojnie światowej. Razem przywrócimy godność temu miejscu i jego historii.

Krótko o nas

Jesteśmy Stowarzyszeniem ze Słupska. Od 2017 roku działamy na rzecz lokalnej społeczności. Realizujemy projekty edukacyjne i kulturalne, które łączą pokolenia i budują więź z historią naszego regionu.

Ratowanie zapomnianego cmentarza w Żoruchowie to dla nas nie obowiązek, ale pasja i wyraz szacunku do ludzi, którzy tu żyli. Wierzymy, że każde takie miejsce zasługuje na pamięć i opiekę.

W naszej codziennej działalności promujemy historię i dziedzictwo Pomorza również przez podcasty, audycje radiowe i warsztaty edukacyjne, które tworzymy dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

O czym mowa ?

Na skraju niewielkiej pomorskiej wsi Żoruchowo w powiecie słupskim, ukryty wśród drzew, znajduje się stary, niemal zapomniany cmentarz. Jest to miejsce spoczynku dawnych mieszkańców wraz z monumentem upamiętniającym żołnierzy poległych na frontach I wojny światowej.

Kiedyś otoczony szacunkiem i opieką lokalnej społeczności, dziś praktycznie zniknął wśród wysokich drzew i nieprzebytych krzaków. Pomnik zbudowany z wielkich głazów z wyrytymi nazwiskami poległych został roztrzaskany i rozkradziony, jego ciężkie fragmenty leżą porozrzucane i wrośnięte w ziemię.

To miejsce to nie tylko ślad po dawnych mieszkańcach niemieckich, to świadectwo ludzi, którzy tu żyli, kochali i umierali, niezależnie od granic i narodowości. Ich historia to część historii Pomorza i Europy.

Dlaczego chcemy to zrobić?

Pomnik jest ważnym miejscem pamięci dla lokalnej społeczności, przypominającym o ofiarach wojny i ich poświęceniu dla ojczyzny.

Ten cmentarz i pomnik są świadectwem naszej wspólnej, złożonej historii. Pamięć i szacunek należą się każdemu, niezależnie od języka czy armii. To szansa, by zrobić wreszcie to, czego nie udało się przez dziesięciolecia, ocalić te miejsce i uczynić je zrozumiałym oraz dostępnym dla wszystkich.

Zdjęcie z książki Warcisława Machury "Dawne miejsca pamięci o żołnierzach na terenie powiatu słupskiego"

Co już zrobiliśmy i co planujemy?

Dzięki wsparciu z dotacji Starostwa Powiatu Słupskiego i zaangażowaniu wolontariuszy zrobiliśmy już sporo:

- Wykonaliśmy szczegółową inwentaryzację terenu, która pokazała faktyczny, znacznie gorszy niż oczekiwano stan cmentarza i pomnika.

- Przygotowujemy formalne zgłoszenie na wycinkę drzew, które zagrażają bezpieczeństwu - inwentaryzacja ujawniła ich więcej, niż pierwotnie sądziliśmy.

- Nawiązaliśmy porozumienie z Panią Sołtys wsi Żoruchowo oraz władzami Gminy Główczyce, które rozumieją wagę tego przedsięwzięcia i wspierają nasze działania.

- Podjęliśmy współpracę ze Stowarzyszeniem Eksploracyjno-Historycznym „Gryf”, które pomoże w odnalezieniu, identyfikacji i konserwacji rozproszonych elementów nagrobków i pomnika.

- Przygotowaliśmy projekt edukacyjno-historyczny dla dwóch gmin powiatu słupskiego, bo wierzymy, że takie działania muszą angażować i edukować lokalne społeczności.

Środki te pozwalają nam także na:

- zatrudnienie profesjonalnego pilarza do bezpiecznej wycinki dużych drzew

- wykoszenie zarośli i krzaków oraz ich uprzątnięcie

Dotacja od Starostwa wymaga od nas nie tylko uporządkowania cmentarza, ale też realizacji działań angażujących minimum dwie gminy i prowadzenia szerszej edukacji historycznej. Dodatkowo jesteśmy zobowiązani do spełnienia wielu formalnych wymogów i uzyskania niezbędnych pozwoleń, co stawia przed nami dodatkowe wyzwania.

Na co zbieramy?

Nasz obecny budżet z dotacji nie wystarcza na najważniejsze, dodatkowe prace.

Dzięki Twojemu wsparciu chcemy sfinansować:

- Wynajem koparki i sprzętu – do podniesienia i ponownego ustawienia ciężkich głazów pomnika, a także przemieszczenia zaginionych elementów, w tym zwieńczającego kamienia z mieczem.

- Zakup kratek i kruszywa, by utworzyć trwałą, utwardzoną ścieżkę do pomnika. Dostępną także dla osób starszych i o ograniczonej mobilności.

- Środki i materiały konserwatorskie, zaprawy i impregnaty, potrzebne do naprawy i zabezpieczenia pomnika oraz nagrobków.

- Oczyszczenie drugiej, jeszcze bardziej zarośniętej części cmentarza, która obecnie nie jest objęta projektem, ale kryje równie ważne groby dawnych mieszkańców.

- Przygotowanie i montaż dużej tablicy informacyjnej, opisującej historię miejsca i nazwiska pochowanych.

12 000 zł to realna kwota potrzebna, by wykonać te dodatkowe prace porządnie i trwale, z poszanowaniem historii i ludzi tu spoczywających.

Co możemy zaoferować w zamian ?

Chcemy, żeby każdy, kto nas wesprze, czuł się częścią tego działania. Dlatego dla naszych darczyńców planujemy:

- Podziękowania imienne online - na stronie naszego stowarzyszenia i w mediach społecznościowych, by każdy wiedział, kto pomógł ocalić to miejsce.

- Imienne podziękowania w broszurze historycznej, jeśli wyrazisz zgodę, Twoje imię i nazwisko (lub nazwa firmy) znajdzie się w specjalnej sekcji „Darczyńcy” w przygotowywanym przez nas materiale edukacyjnym o historii cmentarza i wsi.

- Zaproszenie na wydarzenie podsumowujące projekt - planujemy spotkanie lub spacer historyczny po odnowionym cmentarzu, z przewodnikiem opowiadającym o jego historii i znaczeniu.

- Raport z realizacji - dla wszystkich wspierających przygotujemy zdjęciowe i tekstowe podsumowanie prac, by pokazać dokładnie, co udało się zrobić dzięki Waszej pomocy.

- Wdzięczność i świadomość, że razem tworzymy coś trwałego - miejsce pamięci, które będzie służyć całej społeczności i kolejnym pokoleniom.

Twoja pomoc to nie tylko datek

To realna zmiana - utwardzona ścieżka, naprawiony pomnik, informacyjna tablica.

To edukacja - dla mieszkańców i gości.

To pojednanie - symboliczny gest od nas, żyjących tu dzisiaj, dla tych, którzy byli przed nami.

Prosimy pomóż nam.

Wpłać dowolną kwotę.

Udostępnij tę zbiórkę.

Opowiedz o niej innym.

Razem możemy przywrócić temu miejscu godność i pamięć.

Dziękujemy

Stowarzyszenie Filart.