Drodzy Przyjaciele, Wspieracze, Drogie Patronki, Drodzy Patroni,

Mijający rok był niezwykle ciężki pod wieloma względami. Postawił przed naszym zespołem nowe wyzwania i zmienił nie tylko formę ale i skalę naszych działań. W lutym rosyjska armia wkroczyła na teren Ukrainy wywołując głęboki kryzys humanitarny i największą falę uchodźców w Europie od czasu II wojny światowej. Polska, z kraju przyjmującego rocznie zaledwie kilka tysięcy wniosków uchodźczych, awansowała do ścisłej czołówki krajów przyjmujących największe liczby uchodźców na świecie, stając się zrazem krajem o największej populacji uchodźców z Ukrainy wśród członków UE.

Obecnie, skala migracji z Ukrainy do Europy jest kilkukrotnie większa niż ta, która miała miejsce w 2015 roku, gdy do Europy uciekali przed wojną i głodem ludzie z Afryki i Bliskiego Wschodu. Na niespotykane dotąd liczby osób przybywających do Polski w poszukiwaniu schronienia składają się jednak nie wyłącznie osoby pochodzące z Ukrainy.

Od 2021 r. na granicy polsko-białoruskiej nadal trwa kryzys migracyjny, a osoby poszukujące schronienia i bezpieczeństwa wciąż są odsyłane na teren Białorusi bez formalnego przyjęcia wniosku o ochronę międzynarodową. Zapewnienie tym osobom rzetelnej pomocy prawnej jest wciąż sprawą kluczową, zapewniającą ochronę ich podstawowych praw.

Przez cały 2022 r. Centrum Pomocy Prawnej, poza działaniami związanymi z kryzysem humanitarnym i falą uchodźców z Ukrainy, polsko-białoruskim kryzysem migracyjnym prowadziło również swoje podstawowe programy bezpłatnej informacji i pomocy prawnej skierowanej do cudzoziemców przebywających w strzeżonych ośrodkach dla cudzoziemców oraz w ośrodkach otwartych dla osób ubiegających się o ochronę międzynarodową.

Był to przełomowy rok, który będziemy wspominać jako czas wytężonej pracy, rozbudowy naszych programów i działań, bliskiej współpracy z wieloma organizacjami krajowymi i międzynarodowymi, ale też rok, kiedy nasze działania na rzecz uchodźców okazały się ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Polska nigdy dotąd nie mierzyła się z taką skalą uchodźców, a polskie instytucje i organizacje pozarządowe nie miały żadnego doświadczenia w pracy w warunkach kryzysu humanitarnego. Cieszymy się, że udało nam się w błyskawicznym tempie dostosować do tej nowej rzeczywistości.

Aby lepiej zobrazować nasze działania, podzielimy się statystykami, które pomogą nam wyobrazić sobie skalę prac zespołu prawniczego Centrum:

DELEGACJE - WIZYTY W OŚRODKACH DLA CUDZOZIEMCÓW

• W 2022 r. odbyliśmy 20 wyjazdów do Ośrodków Strzeżonych, gdzie na bieżąco była udzielana przez nas pomoc prawna cudzoziemcom, którzy zgłaszali się na porady. Placówki, które wizytowaliśmy to: SOC Krosno Odrzańskie, SOC Wędrzyn, SOC Lesznowola, SOC Biała Podlaska, SOC Przemyśl, a także w ramach wspólnego monitoringu sytuacji cudzoziemców w ośrodkach, jako partner wykonawczy UNHCR, odbyliśmy wyjazdy do ośrodków w Białymstoku, Kętrzynie i Czerwonym Borze.
• 16 delegacji przeprowadziliśmy do ośrodków otwartych, gdzie przebywają cudzoziemcy zwolnieni z detencji, jednak nadal oczekujący wydania względem nich ostatecznej decyzji w sprawie udzielenia im ochrony międzynarodowej. W mijającym roku byliśmy w takich placówkach jak: Otwarty ośrodek w Lininie, Dębaku, Łukowie, Białej Podlaskiej.
• Jako odpowiedź na nagłe sytuacje, ale także w ramach zwykłych porad prawnych, inicjujemy na bieżąco połączenia online z ośrodkami dla zwiększenia dostępności cudzoziemców do pomocy prawnej. Na takiej zasadzie, w 2022 r., udało nam się zorganizować 9 takich połączeń online.
• Łącznie w 2022 r. udało nam się przeprowadzić 45 delegacji! Jest to nasz absolutny rekord!

BENEFICJENCI NASZEJ BEZPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ

• Istotnym wskaźnikiem w naszej pracy jest także ilość osób, które skorzystały z naszej pomocy prawnej. Prawniczki Centrum w 2022 r. udzieliły wsparcia dla 547 osób przebywających w ośrodkach dla cudzoziemców.
• Liczba beneficjentów naszej pomocy w ośrodkach otwartych to równe 100 osób.
• 
  
• Łącznie, w 2022 r., wsparłyśmy 647 cudzoziemców, którzy przebywali w ośrodkach i zgłosili się na nasze porady.
• 
  
• Dane te obejmują działania prowadzone od stycznia do listopada 2022 r.

LICZBA ZATRUDNIONYCH PRACOWNIKÓW W BIURZE

• Wraz z koniecznością rozszerzenia działań Centrum, pojawiła się potrzeba powiększenia zespołu dla jak największej efektywności pracy. Z końcem roku 2022 r. zatrudnionych u nas łącznie było 20 osób. To dwukrotnie większy skład, niż jeszcze rok temu o tej porze!
• Centrum zatrudnia także pracowników udzielających porad w sprawach ukraińskich. W skład naszej grupy ukraińskich prawniczek wchodzi aż 10 osób!

PUNKTY POMOCY PRAWNEJ DLA OBYWATELI UKRAINY

• Wraz z koniecznością rozszerzenia działań i chęcią dotarcia z pomocą prawną do jak największej ilości osób potrzebujących konsultacji w związku z wojną w Ukrainie, Centrum utworzyło punkty pomocy prawnej dla obywateli Ukrainy.
• Aktualnie nasze Centrum prowadzi 13 punktów, gdzie po pomoc prawną mogą zgłosić się osoby, które przyjechały do Polski z Ukrainy w związku z wojną.
• W 2022 nasze punkty pomocy prawnej dla osób z Ukrainy działały w 5 różnych miastach: w Krakowie, Poznaniu, Rybniku, Wrocław i Lublin.
• Od 2023 roku zrezygnowaliśmy z punktu w Lublinie, a dodatkowo otworzyliśmy punkty w Sopocie oraz Rzeszowie.
• W skład naszej grupy prawniczek udzielających porad w tych punktach to 10 osób. Wszystkie zatrudnione osoby to prawniczki z Ukrainy, część przyjechała do Polski w ostatnich miesiącach, wraz z falą uchodźców. Bardzo doceniamy możliwość pracy z nimi. Zatrudnienie prawniczek ukraińskich pozwala nam także lepiej zrozumieć potrzeby naszych ukraińskich beneficjentów i odpowiednio dostosować do nich nasze działania.
• Dodatkowo, na naszej stronie pomocprawna.org, pojawiają się wpisy na naszym blogu w aktualnościach o zmianach w prawie dot. Obywateli Ukrainy.

INFOLINIA W SPRAWACH UKRAIŃSKICH

• W odpowiedzi na ogromne zapotrzebowanie szybkich konsultacji prawnych w sprawach ukraińskich, Centrum utworzyło specjalną, osobną infolinię poświęconą kwestiom pobytu obywateli Ukrainy w Polsce.
• Osoba obsługująca infolinię (nasz numer to 725 449 374) od początku wojny, do grudnia (stan na: 27.12.22, godzina 14.40), udzieliła łącznie 3 809 porad!
• Dysponujemy także drugą infolinią, przeznaczoną stricte kwestiom pomocy w sprawach małoletnich bez opieki z Ukrainy przebywających na terenie Krakowa i okolic (numer telefonu to 725 449 356). Od maja udało nam się w ten sposób udzielić wsparcia w 200 sprawach!

PLANY NA ROK 2023:

Rok 2023 stawia przed nami kolejne wyzwania wymagające ogromnego zaangażowania sił i środków. Od początku roku intensywnie przygotowujemy i szkolimy nasz zespół prawniczy. Otworzyliśmy dodatkowe punkty pomocy prawnej dla osób z Ukrainy w Gdańsku oraz w Rzeszowie. Pogłębiamy zakres naszej pomocy prawnej, przygotowując specjalne formy wspierania osób o szczególnych potrzebach, w tym zwłaszcza dzieci i ofiar przemocy.

Ze względu na wysokie zapotrzebowanie dalszej pomocy świadczonej przez CPPHN, oczywiście zamierzamy kontynuować nasze działania, a nawet rozszerzać je na kolejne pola.

Część naszych działań wymagała odpowiedniego dostosowania do zmieniającej się rzeczywistości i w ten sposób, aktualnie prowadzimy punkty pomocy prawnej dla obywateli Ukrainy w takich miastach polskich jak: Kraków (4 punkty), Rybnik (2 punkty), Poznań (1), Wrocław (3), Sopot (1), Rzeszów (1). Oznacza to, że nasze działania są jeszcze prowadzone także na północy i wschodnie Polski tak, aby móc dotrzeć do jak najszerszego grona osób potrzebujących!

Prawniczki zajmujące się pomocą prawną dla osób ubiegających się o ochronę międzynarodową w Polsce, w dalszym ciągu odbywają delegacje do strzeżonych i otwartych ośrodków. Prowadzą także nieodpłatne poradnictwo prawne osobiście – na miejscu w placówkach, a także zdalnie – poprzez połączenie online. W samym styczniu i lutym, liczba odbytych porad to 10. Tempo naszej pracy jeszcze nigdy nie było tak duże!

WESPRZYJ NASZE DZIAŁANIA!

W roku 2022 przeszliśmy próbę naszych możliwości. W roku 2023 postaramy się jeszcze lepiej realizować misję statutową naszego Centrum.

Żeby lepiej pomagać i osiągać nasze cele związane z ochroną praw człowieka i praw uchodźców, potrzebujemy Waszego wsparcia.