Celem zrzutki jest zebranie środków na nadajnik GPS/GSM, który w ciągu najbliższego miesiąca zostanie założony na puszczyka mszarnego (Strix nebulosa). Jest to spektakularny gatunek sowy, który pierwsze lęgi w kraju odbył w roku 2010 na terenie Lasów Sobiborskich. Jego populacja liczy maksymalnie kilkanaście par.

fot. Sylwester Aftyka

W roku 2022 założyłem razem z żoną Patrycją oraz Sylwkiem Aftyką dwa nadajniki, za które zapłaciłem z prywatnych środków i pomimo tego, że jest to gatunek sowy, który dużą część czasu przebywa w środku lasu, nadajnik założony na jednego z ptaków cały czas przekazuje informacje. Umożliwia to ekologia gatunku, który jest częściowo aktywny w ciągu dnia, jak również poluje w tym czasie na terenach otwartych, wystawionych na działanie promieni słonecznych. Ponadto, wydajność aktualnie produkowanych nadajników jest dużo wyższa. Dotychczas uzyskane dane są bardzo ciekawe, pozwalają na poznanie areałów osobniczych, głównych miejsc żerowiskowych, czasu przebywania poza gniazdem, dobowej aktywności czy nomadycznych przemieszczeń, co koniec końców ułatwi ochronę populacji tej wyjątkowej sowy.

Na powyższym obrazku przedstawiam wyniki uzyskane w roku 2023 z nadajnika założonego na samca. Ptak w tamtym sezonie nie odbywał lęgu i dane pokazują jego areał osobniczy, który wynosił około 20,5 km2. Po przerwie zimowej w roku 2024 nadajnik ponownie przekazuje lokalizacje ptaka.

fot. Tomasz Kawiak

Nazywam się Bartłomiej Woźniak i jestem pracownikiem Instytutu Nauk Leśnych SGGW w Warszawie. Prowadzę badania na terenie Lasów Sobiborskich od listopada 2008 roku pod szyldem tzw. Grupy Badawczej Sobibór (www.facebook.com/profile.php?id=100067846156792). Moim głównym zainteresowaniem badawczym jest grupa zgrupowanie ptaków obejmujące dzienne ptaki drapieżne (Accipitriformes i Falconiformes), sowy (Strigiformes), bociana czarnego (Ciconia nigra) oraz kruka (Corvus corax). Do tej grupy należy puszczyk mszarny, a ponieważ Lasy Sobiborskie są jego głównym miejscem gniazdowania w Polsce, w ostatnich latach stał się moim głównym tematem badawczym. Jestem od 2020 koordynatorem Monitoringu Puszczyka Mszarnego w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska zlecanego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska: https://monitoringptakow.gios.gov.pl/instrukcje-i-formularze.html. Jestem współautorem kilku publikacji dotyczących gatunku, aktualnie trwają prace nad publikacja podsumowującą 15 lat gniazdowania puszczyka mszarnego w Polsce. Powinna się ona ukazać w drugiej połowie roku 2024 lub w roku 2025. Ponadto, moim głównym celem badań jest waloryzacja obszaru Lasów Sobiborskich, dlatego też od wielu lat prowadzę dodatkowo prace badawcze obejmujące populacje rzadkich zwierząt (ptaki, płazy, żółw błotny Emys orbicularis) zasiedlających Lasy Sobiborskie. Pozwala to na zwiększanie statusu ochronnego tego wyjątkowego obszaru.

Niestety, moja aktualna sytuacja finasowa nie pozwala mi na sfinansowanie kolejnych nadajników ze środków prywatnych, a koszt nadajnika, który ma odpowiednią dla gatunku masę (24 g) oraz wydajność (jakość baterii oraz panelu fotowoltaicznego) wynosi 4800 zł. Aktualna technologia pozwoli na uzyskanie o wiele większej liczby punktów danych, niż dotychczas, co sprawi, że dowiemy się jeszcze więcej na temat polskich puszczyków mszarnych. Czasu na zebranie odpowiedniej kwoty i sfinansowanie nadajnika w tym roku jest mało, gdyż są to maksymalnie 3 tygodnie, a ostateczna decyzja o założeniu zrzutki została podjęta na ostatnią chwilę po uzyskaniu pewności, że nadajnik założony w roku 2022 działa cały czas, także bardzo proszę o wpłaty. Jeśli się nie uda zebrać odpowiedniej kwoty już teraz to nie ma obaw, gdyż nadajnik zostanie zakupiony w późniejszym terminie i założony na ptaki w roku 2025. Wszystkie osoby, które wpłacą jakąkolwiek kwotę zostaną wymienione w podziękowaniach na naszym profilu na facebook, natomiast osoby, które wpłacą minimum 250 zł zostaną wymienione w podziękowaniach w publikacjach naukowych.

Pozdrawiam i dziękuję,

Bartłomiej Woźniak

fot, Mieczysław Kozioł