21 maja ( juliański ) 03 czerwca ( gregoriański ) Wtorek.

Trójcowy tydzień wspominania zmarłych.

Święto

Spotkanie ikony Przenajświętszej Bogorodzicy Władymirskiej ( 1521 )

Świętego równego apostołom wielkiego cara Konstantego i kochającej Chrystusa matki jego Heleny ( 337 )

Świętego dobrze wiernego księcia Konstantego i dzieci jego: Michała, Teodora, muromskich cudotwórców.

Świętowanie Władymirskiej ikony Przenajświętszej Bogorodzicy 21 maja zostało ustanowione w podziękowaniu cudownego oswobodzenia Rusi w 1521 roku od krymskich tatarów, pod przewodnictwem chana Achmeda-Gireja, który wtargnął w granice Moskowskiego księstwa tak szybko, że wielki książe Wasilij III ( Wacław ) ledwo zdołał wyprowadzić swoje wojsko na brzeg Oki. Chan Achmed-Girej znajdował się z wojskiem już niedaleko od Moskwy, a pomocy nie było od nikogo. Zaczęła się panika.

Mieszkańcy rzucili się do Kremla, aby modlić się w świątyniach, i Bóg ponownie podał zbawienie dla Moskwy.

O północy błogosławiony Wasilij "szaleniec Boży" ze łzami modlił się u drzwi Soboru Zaśnięcia Matki Bożej. Nagle jego modlitwa została przerwana przez wielki szum, i on zaczął widzieć jak drzwi otwierają się i cudotwórcza ikona Matki Bożej zstępuje ze swojego miejsca. Od ikony on usłyszał głos:

«Wyjdę z miasta z rosyjskimi kapłanami», po czym cała świątynia wypełniła się płomieniem, które w mgnieniu oka rozpłynęło się. W tą noc ślepa mniszka monasteru Wniebowstąpienia Pańskiego nagle zobaczyła, że przez wrota Zbawiciela idzie bardzo dużo kapłanów, a pośród nich - cudotwórcza ikona Władymirska. Kiedy kapłani wyszli za wrota spotkali ich tam Sergiusz z Radonieża i Warlaam z Chutynia, którzy pytali ich, gdzie oni idą i dlaczego opuszczają miasto. Kapłani odpowiedzieli:

«Dużo modliliśmy się do Wszechmiłosiernego Pana Boga i do Przenajświętszej Bogorodzicy o wybawienie od tej biedy ( wojny ) ; Pan nakazał nam, abyśmy nie tylko wyszli poza miasto ale i wynieśli ze sobą cudotwórczą ikonę Przenajświętszej Jego Matki: dlatego, że ludzi opuścił strach Boży i zaczęli oni zaniedbywać przykazania Jego»

Święci Sergiusz i Warlaam zaczęli prosić kapłanów, aby nie porzucali stolicy i razem z nimi zaczęli modlić się do Pana i do Matki Bożej. Po tym kapłani uczynili znak krzyża nad miastem, a ikonę Matki Bożej zawrócili i ponieśli ponownie do Soboru Zaśnięcia. I ponownie zastępstwem, obroną Przenajświętszej Bogorodzicy Moskwa była wybawiona od wroga.

Jak potem wiadomo, tatarzy zobaczyli wokoło miasta wiele rosyjskiego wojska. Chan jednak nie uwierzył w to, co widzi i posłał posłańców upewnić się w swoim widzeniu, co bezspornie potwierdzili i doradzili, aby wycofać wojska od Moskwy.

Święty cesarz Konstanty ( 306 - 337 ) otrzymał od Cerkwi tytuł "Równy apostołom", a w całej historii zwany jest Wielkim, był synem cesarza Konstancjusza Chlora ( 305 - 306 ) zarządzającego stronami Galilei i Wielkiej Brytanii. Ogromna Rzymska imperia była wtedy podzielona na Zachodnią i Wschodnią, gdzie rządziło wtedy dwóch niezależnych cesarzy, mających pomocników, z których jednym był we Zachodniej stronie, ojciec cesarza Konstantego.

Święta caryca Helena, matka imperatora Konstantego, była chrześcijanką. Będący zarządcą całego Rzymskiego imperium - Konstanty - został wychowany w poważaniu do chrześcijańskiej religii. Ojciec jego nie prześladował chrześcijan w zarządzanych przez niego stronach, w ten czas, jak w całym, pozostałym Rzymskim imperium chrześcijanie byli mocno prześladowani ze strony cesarza Dioklecjana ( 284 - 305 ) jego pomocnika Maksymiana Galeriusza ( 305 - 311 ) - na Wschodzie, imperatora Maksymiana Gerkuła ( 284 - 305 ) - na Zachodzie. Po śmierci Konstancjusza Chlora syn jego Konstanty w 306 roku musiał zmierzyć się z wojskami Galicji i Brytanii. Pierwszą rzeczą nowego cesarza było umożliwienie głoszenia w podwładnych jemu stronach swobodnie wyznania chrześcijańskiej wiary. Fanatyk pogaństwa Maksymian Galeriusz i zły tyran Maksencjusz na Zachodzie nienawidzili cesarza Konstantyna i obmyślili pozbawić go tronu i zabić, jednak Konstantyn wyprzedził ich w wojnie, z pomocą Bożą, przezwyciężył wszystkich wrogów. On modlił się do Boga podać mu znamię, które umocniłoby wojsko mężnie do walki, i Pan objawił mu na niebie święcące znamię Krzyża z nadpisem:

"Tym przezwyciężaj!"

Kiedy został już pełnoprawnym zarządcą Zachodniego Rzymskiego imperium, Konstantyn wydał w 313 roku edykt Mediolański proklamujący swobodę wyznawania religii chrześcijańskiej, а w 323 roku, kiedy został jedynym cesarzem całego Rzymskiego imperium, edykt Mediolański zaczął obowiązywać również w całej części wschodniego imperium. Po trzystu latach prześladowań chrześcijanie jako pierwsi otrzymali możliwość otwarcie wyznawać swoją wiarę w Chrystusa.

Porzuciwszy pogaństwo, imperator zarządził swoją stolicę przeniósł na wschód, do miasta Bizancjum, które zostało nazwane Konstantynopolem. Konstanty był głęboko przekonany, że tylko chrześcijańska religia może połączyć, zjednać ogromną różną Rzymską imperię. On na wszelki sposób utrzymywał Cerkiew, ściągał z zesłań wyznawców - chrześcijan, budował cerkwie, dbał o duchowieństwo. Głęboko czcił Krzyż Pański, dlatego postanowił odnaleźć i sam Żywo czyniący Krzyż, na którym był ukrzyżowany Pan nasz Jezus Chrystus. Z tego powodu odprawił do Jerozolimy swoją matkę - carycę Helenę, dał jej odpowiednie świtę i materialne środki. Razem z Jerozolimskim Patriarchą Makarym święta Helena zaczęła szukać Krzyża, i Zamysłem Bożym Żywo czyniący Krzyż był cudownym obrazem odnaleziony w 326 roku. Znajdując się w Palestynie, święta caryca uczyniła wiele korzyści dla Cerkwi. Ona nakazała, aby wszystkie miejsce związane z ziemskim życiem Pana i Jego Przeczystej Matki było wolne od pogan. Nakazała zbudować na tych wszystkich pamiątkowych miejscach chrześcijańskie cerkwie. Nad jaskinią Grobu Pańskiego sam imperator Konstantyn nakazał wybudować przepiękną świątynię na chwałę Zmartwychwstania Chrystusowego. Święta Helena oddała Żywo czyniący Krzyż pod ochronę Patriarchy, część Krzyża wzięła ze sobą dla podania cesarzowi. Rozdawszy w Jerozolimie szczodrą pomoc i zbudowawszy domy dla biednych, którym sama służyła podczas posiłków, święta caryca Helena wróciła do Konstantynopola, gdzie szybko zmarła w 327 roku.

Za swoje wielkie zasługi wobec Cerkwi i trudy po odnalezieniu Żywo czyniącego Krzyża caryca Helena zwana jest również "Równa apostołom"

Spokojne bytowanie chrześcijańskiej Cerkwi było naruszone pojawiającymi się wewnątrz Cerkwi herezjami. Jeszcze na początku działalności cesarza Konstantyna za Zachodzie pojawiła się herezja donatystów i nowacjan, którzy chcieli ponownego chrzczenia tych, którzy odeszli od chrześcijaństwa, a potem do niego wrócili. Ta herezja została odrzucona przez dwa lokalne sobory, ostatecznie też została osądzona Mediolańskim Soborem w 316 roku. Jednakże bardzo zgubna dla Cerkwi okazała się na Wschodzie herezja Ariusza, którzy odrzucił Boską współistotność Syna Bożego i nauczał, że Jezus Chrystus jako syn Boży jest poddany Bogu, że został stworzony przez Ojca, co oznaczało, że „był czas, kiedy nie było Syna”, kiedy nie było nikogo przy Bogu Ojcu. Zanim Syn został stworzony / zrodzony, nie istniał. Dotyczyło to czasu przed tym, jak stał się człowiekiem ( Wcielenie ) Przy narodzeniu w Betlejem – według koncepcji Ariusza – Słowo Ojca stało się prawdziwie, a nie przez podobieństwo, Synem. Ariusz zmodyfikował rozumienie boskiej natury Jezusa Chrystusa, odbierając jej przymiot odwieczności. Według Ariusza tylko Ojciec jest niezrodzony, a więc odwieczny, Syn, jako zrodzony, zaistniał w czasie. Z ukazu cesarza był zwołany w 325 roku Pierwszy Powszechny Sobór w mieście Nicei. 318 biskupów zebrało się na ten Sobór, jego uczestnikami byli biskupi - wyznawcy i wielu innych uświęcicieli Cerkwi, pośród których - święty Mikołaj z Myr Licei. Imperator uczestniczył w obradach Soboru. Herezja Ariusza została osądzona i zestawiono Symbol wiary "Wierzę w jedynego...", w którym wniesiono termin "Współistotny Ojcu", na zawsze umocniwszy prawdę o Boskości Jezusa Chrystusa, który przyjął człowieczą przyrodę dla wykupienia całego człowieczego rodu.

Po Nicejskim Soborze równy apostołom Konstanty kontynuował aktywną działalność na korzyść dla Cerkwi. Na koniec życia on przyjął święty chrzest, przygotowując się do niego całym swoim życiem. Święty Konstantyn zmarł w dzień Pięćdziesiątnicy w 337 roku i został pogrzebany w cerkwi świętych Apostołów, w przygotowanej wcześniej trumnie.