Oryginalna lalka motanka, rękodzieło, wysokość ok. 30 cm. Lalka jest spora.

Pradawne słowiańskie lalki motanki były formą talizmanu. Motane z nici i skrawków materiału, wypełniane słomą, roślinami albo ziarnem miały strzec domowników przed złymi duchami, pomagać ciężarnym i matkom w opiece nad dziećmi, ochraniać podróżnych, wspierać gospodynie w prowadzeniu domu. Arteterapuetka Aneta Grzegorzewska pracuje z motankami od niemal dziesięciu lat i nieustannie zachwyca ją piękno oraz moc symbolicznych znaczeń ukryta w niewielkim gałgankowym ciałku motanki.

Motanki są nadal bardzo popularne w Ukrainie, Białorusi czy Rosji. Czy wiemy jaką funkcję pełniły dawniej słowiańskie lalki? Czym lub kim były dla ówczesnych ludzi?

Tradycja związana z motankami przekazywana była ustnie i dopiero w XX w. zaczęto zbierać informacje na ich temat. W Ukrainie tradycja motania lalek została przebadana najdokładniej i tam korzeni tej tradycji upatruje się w kulturze trypolskiej z III–V w. p.n.e. To jest czas, kiedy figurki boginiczne pojawiały się na całym świecie, dominował kult płodności i świętego żeńskiego pierwiastka jako siły twórczej. Badacze sugerują, że lalki nawiązywały do kultu Wielkiej Matki, która w tradycji słowiańskiej przerodziła się w kult bogini Mokosz. Słowiańskie lalki były związane z wieloma słowiańskimi obrzędami obchodzonymi w trakcie cyklu rocznego.

Chociażby nasza Marzanna, która też jest mocno osadzona w temacie lalkowym. Motanki natomiast towarzyszyły ludziom na co dzień, przede wszystkim w ważnych momentach przejścia, takich jak ślub czy narodziny dziecka. Symbolizowały drogę rozwoju człowieka, wzmacniały życzenia i intencje. Motanki odwołują się do kobiecego pierwiastka, mocy kreacji i tworzenia, boskiej sprawczości. Według mnie są spotkaniem z czymś pierwotnym, co znajduje się głęboko w nas. Analizując tradycje tworzenia motanek w Ukrainie, Rosji czy Białorusi, zauważyć można, jak silnie te zwyczaje się przenikają.

Pomimo rozległego obszaru, w którym tradycja od wieków jest żywa, sposób wytwarzania słowiańskich lalek i ich znaczenie są spójne. Nie ma jednego typu motanki – każdy region, a czasami nawet poszczególne wsie, wytworzył własne praktyki i rodzaje lalek. Różnice dotyczą rozmiaru, formy, używanych materiałów. Często nieświadomie powielano wcześniej widziane wzory, dokładając przy tym własne elementy i symbole. Jednak cały zwyczaj tworzenia motanek i znaczenie, jakie jest im przypisywane w ludowych wierzeniach, świadczy o ich uniwersalnej symbolice i jednym źródle historycznym.

Cały dochód ze sprzedaży tej lalki motanki zostanie przeznaczony na zakup auta dla Spidera i wsparcie dla ZSU.