Wieczorem 31 października 2023 wybuchł pożar w "Domu Doktora" w Zakopanem, willi wybudowanej w 1898 roku, w stylu witkiewiczowskim. Obiekt w 1912 roku kupił lekarz i zasłużony społecznik zakopiański, Wacław Kraszewski, od tego czasu willa pozostaje w rękach rodziny Kraszwskich. Obecnie funkcjonowała w niej galeria sztuki współczesnej prowadzona przez Magdę Kraszewską, wnuczkę Wacława.

Chcemy pomóc opiekunce domu, Pani Magdzie Kraszewskiej, która poświęciła swoje życie pielęgnacji pamięci o rodzinie i zgromadzonych zbiorów. Dbając o cenny obiekt architektury drewnianej, dzięki urządzonemu w jednym z pokoi domu zaaranżowanym pokoju doktora, przechowywała i udostępniała publiczności cenne narzędzia, dokumenty i fotografie. W wyniku pożaru wiele z tych bezcennych pamiątek uległo uszkodzeniu lub zniszczeniu, a wnętrze wypełnia woda. Dzisiaj Pani Magda Kraszewska została sama w obliczu ogromnych zniszczeń, jakie spowodował pożar i akcja gaśnicza.

Ogień strawił dach i część poddasza. Częściowo zniszczone zostały zabytkowe okna oraz drewniane detale, a dzieła zniszczenia we wnętrzu niszcząc bezcenne pamiątki i dzieła sztuki dokonała woda. Drewniane podłogi pokryte zostały kilku centymetrową warstwą wody, woda lała się strumieniami po drewnianych zabytkowych stropach i ścianach. Wilgoć weszła w najmniejsze zakamarki drewnianej konstrukcji.

Niezbędne jest podjęcie pilnych prac zabezpieczających przed nadchodzącą zimą. Woda, która wypełniła wnętrza i uszkodziła cenne wyposażenie, ale nade wszystko częściowo zniszczony dach, stanowią poważne niebezpieczeństwo dla obiektu. Niezbędne jest pilne dokonanie prac zabezpieczających, które pomogą przetrwać obiektowi do wiosny i zapewnią trwanie tego ważnego dla historii miasta i Polski miejsca. Chcemy również przygotować obiekt do pierwszego etapu prac przy zabytku.

W 2023 r. Dom Doktora był jednym z obiektów udostępnianych w ramach Dnia Architektury Drewnianej, organizowanego przez NID. Teraz już wiemy, że osoby które tego dnia odwiedziły ten wyjątkowy obiekt, były jednymi z ostatnich, które mogły zobaczyć ten obiekt w takich stanie. Chcemy zrobić wszystko aby przy wsparciu merytorycznym Centrum Architektury Drewnianej NID, który otoczył ten dom swoją opieką, ten wyjątkowy zabytek jak najszybciej powrócił do swojego stanu sprzed pożaru i ponownie był pokazywany w kolejnych edycjach Dnia Architektury Drewnianej.

Poprzez zebrane środki chcielibyśmy wesprzeć Panią Magdę Kraszewską, opiekunkę spuścizny Doktora Kraszewskiego, która w chwili pożaru była w domu i sama zaalarmowała służby, że prawdopodobnie doszło do podpalenia. Zebrane fundusz zostaną przeznaczone m.in. uporządkowanie terenu, czyszczenie budynku, przygotowanie dokumentacji i wykonanie najpilniejszych prac zabezpieczających.

Historia domu – opis z portalu zabytek.pl:

Willa została wzniesiona w 1898 r. (data na sosrębie). Projektant budynku nie jest znany, ale wg przekazu rodzinnego Kraszewskich jego powstanie wiąże się z osobą Stanisława Witkiewicza, twórcy stylu zakopiańskiego. Fundatorką willi była Justyna z Krzeptowskich Fedro, która wybudowała ją na miejscu starszego obiektu znanego z planu Zakopanego zamieszczonego w „Almanachu Tatrzańskim” z 1894 r. W maju 1910 r. Justyna Fedrowa sprzedała budynek dr Wacławowi Kraszewskiemu (1872-1931), znanemu zakopiańskiemu lekarzowi i społecznikowi. Dom utrzymał się w posiadaniu rodziny do chwili obecnej. Dzięki zabiegom — początkowo córki doktora Janiny Szmurło (1978), a później jego wnuczki Magdaleny Kraszewskiej (obecnej współwłaścicielki), a także pomocy Muzeum Tatrzańskiego 1990 r. z dotacji konserwatorskiej wymieniono gontowe pokrycie dachowe. W następnych latach budynek był systematycznie remontowany i konserwowany z inicjatywy Magdaleny Kraszewskiej, która urządziła tu galerię sztuki stanowiącą miejsce wielu spotkań i inicjatyw kulturalnych.

Zobacz więcej:

https://zabytek.pl/pl/obiekty/zakopane-dom-doktora