TYDZIEŃ CIERPIEŃ, MĘK CHRYSTUSA. ŚWIĘTY WIELKI PIĄTEK.

Ostatni tydzień przed Paschą - Tydzień Męk Chrystusa. Każdy z dni tego tygodnia nazywa się Wielkim i Świętym, i jest poświęcony tych lub innych wydarzeń, związanych z ostatnimi dniami ziemskiego życia Pana naszego Jezusa Chrystusa. Od dawna chrześcijanie w te dni zagłębiali się w modlitwy, i zwiększali rygor postu, aby być nieodłącznie z Panem, idącym z własnej woli na cierpienia i Krzyżową śmierć.

W Wielki Piątek poświęcony jest wspominaniu osądzenia na śmierć, Krzyżowych cierpień i śmierci Zbawiciela. W nabożeństwie tego dnia Cerkiew jakby stawia nas u podnóża Krzyża Chrystusowego i przed naszym obrazem wyobraża zbawicielskie cierpienia Pana.

Na "Jutrzni" Wielkiego Piątku ( zwyczajowo odprawiane w czwartek wieczorem ) w świątyniach odprawia się nabożeństwo świętych Cierpień Pana Boga i Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa. Podczas nabożeństwa czyta się 12 Ewangelii, opisujących cierpienia Pańskie na Krzyżu.

"Zabrali zatem Jezusa. A On sam dźwigając krzyż wyszedł na miejsce zwane Miejscem Czaszki, które po hebrajsku nazywa się Golgota6. Tam Go ukrzyżowano, a z Nim dwóch innych, z jednej i drugiej strony, pośrodku zaś Jezusa. Wypisał też Piłat tytuł winy i kazał go umieścić na Krzyżu. A było napisane:

«Jezus Nazarejczyk, Król Żydowski»

Ten napis czytało wielu Żydów, ponieważ miejsce, gdzie ukrzyżowano Jezusa, było blisko miasta. A było napisane w języku hebrajskim, łacińskim i greckim. Arcykapłani żydowscy mówili do Piłata:

«Nie pisz: Król Żydowski, ale że On powiedział: Jestem Królem Żydowskim»

Odparł Piłat:

«Com napisał, napisałem»

Żołnierze zaś, gdy ukrzyżowali Jezusa, wzięli Jego szaty i podzielili na cztery części, dla każdego żołnierza po części; wzięli także tunikę. Tunika zaś nie była szyta, ale cała tkana od góry do dołu. Mówili więc między sobą:

«Nie rozdzierajmy jej, ale rzućmy o nią losy, do kogo ma należeć»

Tak miały się wypełnić słowa Pisma: Podzielili między siebie szaty, a los rzucili o moją suknię. To właśnie uczynili żołnierze.

A obok Krzyża Jezusowego stały: Matka Jego i siostra Matki Jego, Maria, żona Kleofasa, i Maria Magdalena. Kiedy więc Jezus ujrzał Matkę i stojącego obok Niej ucznia, którego miłował, rzekł do Matki:

«Niewiasto, oto syn Twój»

Następnie rzekł do ucznia: «Oto Matka twoja». I od tej godziny uczeń wziął Ją do siebie.

Potem Jezus świadom, że już wszystko się dokonało, aby się wypełniło Pismo, rzekł:

«Pragnę»

Stało tam naczynie pełne octu. Nałożono więc na hizop gąbkę pełną octu i do ust Mu podano. A gdy Jezus skosztował octu, rzekł:

«Wykonało się!»

I skłoniwszy głowę oddał ducha. Ponieważ był to dzień Przygotowania, aby zatem ciała nie pozostawały na Krzyżu w szabat - ów bowiem dzień szabatu był wielkim świętem - Żydzi prosili Piłata, aby ukrzyżowanym połamano golenie i usunięto ich ciała. Przyszli więc żołnierze i połamali golenie tak pierwszemu, jak i drugiemu, którzy z Nim byli ukrzyżowani. Lecz gdy podeszli do Jezusa i zobaczyli, że już umarł, nie łamali Mu goleni, tylko jeden z żołnierzy włócznią przebił Mu bok i natychmiast wypłynęła krew i woda. Zaświadczył to ten, który widział, a świadectwo jego jest prawdziwe. On wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli. Stało się to bowiem, aby się wypełniło Pismo: Kość jego nie będzie złamana. I znowu na innym miejscu mówi Pismo: Będą patrzeć na Tego, którego przebili.

Potem Józef z Arymatei, który był uczniem Jezusa, lecz ukrytym z obawy przed Żydami, poprosił Piłata, aby mógł zabrać ciało Jezusa. A Piłat zezwolił. Poszedł więc i zabrał Jego ciało. Przybył również i Nikodem, ten, który po raz pierwszy przyszedł do Jezusa w nocy, i przyniósł około stu funtów mieszaniny mirry i aloesu. Zabrali więc ciało Jezusa i obwiązali je w płótna razem z wonnościami, stosownie do żydowskiego sposobu grzebania. A na miejscu, gdzie Go ukrzyżowano, był ogród, w ogrodzie zaś nowy grób, w którym jeszcze nie złożono nikogo. Tam to więc, ze względu na żydowski dzień Przygotowania, złożono Jezusa, bo grób znajdował się w pobliżu"