Cześć! Z tej strony Michał. Jestem vice-administratorem fanpage i strony BurzeInfo. Zrzutka powstała, aby poruszyć ważną kwestię związaną ze wczesnym ostrzeganiem przed gwałtownymi zjawiskami pogodowymi w naszym kraju.

Taki grad spadł w miejscowości Mierzęcice (pow. będziński, woj. śląskie) w dniu 24 czerwca 2021 roku. Niektóre gradziny osiągały średnicę 10cm.

Powstaje pytanie - czy można przewidzieć taki żywioł? Chociażby kilka/kilkanaście minut przed nadejściem tak, aby zdążyć się schronić lub uprzątnąć istotne rzeczy. Odpowiedź brzmi - zazwyczaj tak. Dzięki konkretnym produktom radarowym jesteśmy w stanie przewidzieć czy w danym rejonie spadnie duży grad, pojawią się silne porywy wiatru czy trąba powietrzna nawet na kilkanaście minut przed wystąpieniem zjawiska.

W takim razie dlaczego nadal tak często jesteśmy zaskakiwani bez ostrzeżenia?

Istnieje kilka poważnych problemów. Przede wszystkim - dostęp do danych radarowych w Polsce jest ograniczony. Pewne produkty są dostępne za darmo, ale są one podstawowe i często nie da się na ich podstawie ocenić dobrze sytuacji. Aby mieć dostęp do tych bardziej szczegółowych należy uiścić odpowiednią opłatę (często zbyt wysoką, aby sobie na to pozwolić).

Drugim problemem jest brak odpowiedniego systemu ostrzegania z prawdziwego zdarzenia. Z roku na rok intensywność zjawisk burzowych rośnie. Jedyny oficjalny produkt państwowy, który przypomina namiastkę takiego systemu to alert RCB. Jest on jednak często zbyt niedokładny, aby poprawnie przewidzieć rozwój zjawisk na mniejszą skalę. Generalnie nie jest stosowany w przypadku, gdy na reakcję czasu jest mało - czyli dla konkretnych komórek burzowych. Uruchamiany jest dla większych obszarów, niestety również często po czasie. W rezultacie otrzymujemy ostrzeżenie, które dotyczy praktycznie całych województw.

Chmura stropowa z dn. 5.09.2020 (okolice Kłobucka, woj. śląskie).

Czy kojarzycie może system wczesnego ostrzegania w Stanach Zjednoczonych?

Jeśli nie, to w telegraficznym skrócie - jest on bardzo rozbudowany. Ostrzeżenia są wydawane na poziomie regionalnym, a nierzadko wręcz obejmują dane miasto i jego okolicę. Gdy taki alert zostaje wydany (np. przed trąbą powietrzną) wszystkie telefony, telewizory i radia, w który jest wbudowany takie system otrzymują sygnał dźwiękowy, a następnie wiadomość ze szczegółowymi informacjami związanymi z danym zagrożeniem i instrukcjami, jak dalej postępować. Ponadto jest to wszystko skorelowane z syrenami alarmowymi, które zwiastują nadejście żywiołu.

Czy potrzebujemy takiego systemu w Polsce?

Przydałby się w związku z narastającą intensywnością zjawisk pogodowych. Oczywiście z ekonomicznego punktu widzenia takie działanie wymagałoby dużych nakładów finansowych, a w rezultacie stałoby się nieopłacalne. Szybko pojawiłyby się głosy, że jest to niewspółmierne do zagrożenia. I po części takie osoby miałyby rację, ponieważ dotarcie do poziomu systemu z USA jest na ten moment nieosiągalne. JEDNAKŻE stworzenie jakiegokolwiek sprawnego systemu na poziomie regionalnym w obecnych realiach powinno stać się wręcz niezbędne.

A jakie są realia?

Nierzadko o występującym zagrożeniu najwięcej dowiedzieć się można z amatorskich stron o tematyce meteorologicznej (takich jak BurzeInfo).

Chmura stropowa superkomórki burzowej, która wygenerowała wcześniej wspomniany opad gradu o średnicy 10cm.

Od dłuższego czasu zastanawiało mnie w jaki sposób ostrzec jak największą ilość osób w jak najkrótszym czasie. Jak opracować taki system, który się sprawdzi.

Jestem obecnie studentem drugiego roku informatyki stosowanej na Politechnice Wrocławskiej. Byłbym w stanie oprogramować taki system, choć z pewnością nie byłoby to łatwe. Odpowiedź na pytanie czy byłby on udostępniany (oczywiście nieodpłatnie) w postaci aplikacji czy może poprzez stronę internetową pozostaje otwarta. Ale nic z tego się nie uda bez ewentualnej pomocy finansowej z zewnątrz.

Przede wszystkim główną przeszkodę stanowi brak dostępu do danych. Aby to się stało, musiałbym zapłacić, a jest to kwota która obecnie przekracza moje możliwości finansowe i trzeba się liczyć z tym, że przekroczy co najmniej tysiąc złotych (rocznie). Samo zaprogramowanie takiego systemu zajęłoby pewnie sporo czasu, ale swojej pracy na rzecz poprawy bezpieczeństwa nie zamierzam wyceniać, ponieważ nie robię tego dla pieniędzy. Ewentualne środki które zostaną, przeznaczymy na cele związane z rozwojem naszego doświadczenia w ramach zespołu BurzeInfo - paliwo na łowy (które stanowi nasz największy wydatek w każdym sezonie), odpowiedni sprzęt (który pozwoliłby wystartować pełnoprawną serię z burzowych pościgów na naszym kanale na YouTube) czy organizowanie spotkań, jeśli będzie takie zainteresowanie.

Jak wyglądałby taki system?

Przede wszystkim w pierwszym etapie należałoby stworzyć szczegółowy plan działania aplikacji czy strony. Na użytek wewnętrzny potrzebny by był algorytm modyfikujący dostarczane dane radarowe na odpowiednie ostrzeżenia w czasie rzeczywistym. Gdzieś pomiędzy tym wszystkim w dalszym ciągu udawalibyśmy się na badanie rozwoju zjawisk burzowych (i nie tylko) na żywo. Ostatecznie powstałby najpierw produkt, który graficznie dostarczałby Państwu ostrzeżenia (prawdopodobnie w postaci odpowiednich regionalnych obszarów zaznaczonych na mapie, forma do dyskusji). Następnie, jeśli zaistnieje taka potrzeba, będzie możliwość rozwinięcia projektu do aplikacji na urządzenia mobilne, która dodatkowo wyświetlałaby bieżące ostrzeżenia jako powiadomienia. W przypadku wysokiego zagrożenia być może z dźwiękiem.

Jeśli zależy Ci na powstaniu systemu wczesnego ostrzegania, który zwiększy bezpieczeństwo każdego z nas, to proszę zostaw po sobie cegiełkę. Jeśli pomysł zyska aprobatę i uzyska odpowiednie finansowanie, to rozwój koncepcji będzie można obserwować na naszym fanpage'u. W innym wypadku wszystkie wpłacone pieniądze zostaną zwrócone do darczyńców. Jeśli dotarłeś/łaś do tego momentu to bardzo Ci dziękuję i mam nadzieję, że zależy Ci na poprawie sytuacji tak samo, jak nam.