Jednym z podstawowych punktów regulaminu zrzutka.pl jest zakaz prowadzenia zrzutek na cel sprzeczny z prawem. Co to jednak dokładnie oznacza? W niniejszym artykule postanowiliśmy przytoczyć kilka najczęściej pojawiających się sytuacji, w których użytkownicy naszego portalu usiłowali zakładać zrzutki na cel, który był zakazany przez obowiązujące prawo.
Wobec takich zbiórek jesteśmy zmuszeni
do podjęcia decyzji o ich zablokowaniu oraz – najczęściej – o zwrocie środków
do wpłacających. W szczególnie rażących przypadkach możemy również zawiadomić
organy ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa lub wykroczenia. Z tego
powodu dobrze jest wiedzieć, w jakich przypadkach polskie prawo nie pozwala na
zbieranie środków za pomocą naszego portalu.
Jeśli nie masz czasu, ale interesują Cię poruszone tutaj tematy - po prostu przejdź do podsumowania (oczywiście zachęcamy do zapoznania się z całością artykułu).
Zrzutki na cel niezgodny z jej opisem
Pomimo,
iż powinno się to wydawać oczywiste, to jednak w praktyce kilkukrotnie
spotykaliśmy się z sytuacjami, gdy organizator zbiórki prowadzonej na naszym
portalu usiłował zorganizować zrzutkę, podając w jej opisie cel, który nie
odpowiadał rzeczywistemu przeznaczeniu zbieranych środków. Do wszystkich takich
przypadków podchodzimy niesłychanie poważnie, mając na uwadze zarówno wysokie
zagrożenie karą za tego typu działania, jak również fakt, iż jako jedna z
wiodących polskich platform crowdfundingowych, musimy zapewnić wysoki poziom
pewności naszych użytkowników, że środki, które wpłacają oni innym, często
zupełnie obcym osobom, zostaną przeznaczone na cel, na rzecz którego zostały
one przekazane.
W
tym celu stosujemy szerokie, zarówno dobrowolne, jak i – po przekroczeniu przez
zrzutkę pewnego limitu zebranych środków, o czym możesz przeczytać w naszym
regulaminie (link) – obowiązkowe środki mające na celu weryfikację zgodności
rzeczywistego celu zrzutki z jej opisem. Podobnie uważnie badamy wszystkie
zawiadomienia o nieprawidłowościach, które otrzymujemy od naszych użytkowników
i również na ich podstawie wszczynamy czynności mające na celu wyjaśnienie
wszelkich wątpliwości. Jakkolwiek zdecydowana większość organizatorów zbiórek
przechodzi naszą weryfikację pomyślnie, bywało, iż w jej trakcie natrafialiśmy
na zbiórki, które – pod pozorem rzeczywistego, lub nawet zupełnie fikcyjnego,
zazwyczaj dobroczynnego celu – służyć miały wyłącznie wzbogaceniu się
nieuczciwego organizatora. Zdarzało się również, że organizatorzy przesyłali
nam podrobione lub przerobione dokumenty, które – w ich przekonaniu – miały
wprowadzić nas w błąd i spowodować pozytywne zakończenie weryfikacji ich
zbiórek.
Należy
zatem w tym miejscu bardzo wyraźnie podkreślić, iż samo założenie zbiórki, w
szczególności zrzutki promowanej na naszym portalu i podanie w jej opisie celu
niezgodnego z rzeczywistym, dokonane w celu wprowadzenia innych użytkowników
portalu w błąd i osiągnięcia z tego korzyści majątkowej, stanowi przestępstwo
oszustwa, opisane w art. 286 § 1 kodeksu karnego, zagrożone karą pozbawienia
wolności od 6 miesięcy nawet do lat 8. Dla zaistnienia tego przestępstwa nie ma
znaczenia nawet fakt, iż na takiej zrzutce – na skutek niezwłocznego
zablokowania jej przez nas – nie zebrano żadnych środków, gdyż kodeks
przewiduje tutaj identyczną karę za samo usiłowanie takiego oszustwa. W
sytuacji, gdyby kwota zebrana za pomocą takiej zbiórki przekroczyła wysokość
200.000 zł, kara przewidziana za takie przestępstwo wynosi już od 1 do 10 lat
pozbawienia wolności.
O
każdym wykrytym przypadku takiego działania informujemy organy ścigania, które
– podobnie jak my – traktują te sytuacje niezwykle poważnie. W tych ze spraw,
które znalazły już swój finał w prawomocnym rozstrzygnięciu sądu, wobec
sprawców takich przestępstw orzekane były nawet kilkuletnie kary pozbawienia
wolności bez warunkowego zawieszenia ich wykonania. Na wysoki wymiar kary w
tych sprawach miał również wpływ fakt, iż ich sprawcy usiłowali wyzyskać ludzką
dobroczynność, oraz dążyli do oszukania możliwie największej liczby osób, co
sprawiało, że dokonane przez nich przestępstwo cechował szczególnie wysoki
stopień społecznej szkodliwości.
Wykrycie
przez nas takiego zachowania organizatora zrzutki skutkuje również, co
oczywiste, niezwłocznym zablokowaniem zrzutki, zawieszeniem konta jej
organizatora, oraz wspomnianym już złożeniem zawiadomienia o podejrzeniu
popełnienia przestępstwa. Wszystkie środki, które pozostają na takiej zbiórce w
momencie jej zablokowania, zwracamy wpłacającym, którzy uzyskują również w
prowadzonym postępowaniu karnym status pokrzywdzonych.
Co
się zaś tyczy podrobionych lub przerobionych dokumentów, które mogłyby zostać
nam nadesłane, wypada poinformować, że podrabianie lub przerabianie dokumentu,
jak również posługiwanie się takim dokumentem jako autentycznym, zgodnie z art.
270 § 1 kodeksu karnego zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy
do lat 5. Zgodnie z § 3 tego przepisu, karalne jest nawet samo przygotowanie do
takiego przestępstwa, za co kodeks przewiduje karę do 2 lat pozbawienia
wolności. Również o takich przypadkach każdorazowo informujemy organy ścigania.
Co istotne, sam fakt nadesłania nam dokumentów o takim charakterze sprawia, iż
przez Policję lub Prokuraturę będzie badane również to, czy rzeczywisty cel
zrzutki był zgodny z jej opisem, w celu sprawdzenia, czy poza fałszowaniem
dokumentu nie mamy do czynienia również z przestępstwem oszustwa.
Zrzutki na uiszczenie grzywny lub innej należności, o której mowa w art. 57 § 1 kodeksu wykroczeń.
Zgodnie z art. 57 § 1 kodeksu wykroczeń, ,,kto organizuje lub przeprowadza publiczną zbiórkę ofiar na uiszczenie grzywny orzeczonej za przestępstwo, przestępstwo skarbowe, wykroczenie lub wykroczenie skarbowe, świadczenia pieniężnego, przepadku przedmiotów stanowiących kwotę pieniężną, równowartości przepadku przedmiotów lub przedsiębiorstwa, przepadku korzyści majątkowej stanowiącej kwotę pieniężną, równowartości przepadku korzyści majątkowej, odszkodowania, zadośćuczynienia, nawiązki, podlegającej zwrotowi korzyści majątkowej stanowiącej kwotę pieniężną albo równowartości podlegającej zwrotowi korzyści majątkowej lub na poręczenie majątkowe lub zabezpieczenie majątkowe, albo nie będąc osobą najbliższą dla skazanego lub ukaranego uiszcza za niego grzywnę, świadczenie pieniężne, kwotę pieniężną stanowiącą przedmiot przepadku, równowartość przepadku przedmiotów lub przedsiębiorstwa, kwotę pieniężną stanowiącą przedmiot przepadku korzyści majątkowej, równowartość przepadku korzyści majątkowej, nawiązkę, podlegającą zwrotowi korzyść majątkową stanowiącą kwotę pieniężną albo równowartość podlegającej zwrotowi korzyści majątkowej lub uiszcza odszkodowanie lub zadośćuczynienie lub ofiarowuje mu albo osobie dla niego najbliższej pieniądze na ten cel, podlega karze aresztu albo grzywny”.
Przytoczony powyżej przepis przewiduje odpowiedzialność nie tylko osoby, która prowadzi lub organizuje zbiórkę, ale również osoby, która nie będąc osobą najbliższą dla ukaranego, ofiarowuje mu pieniądze na uiszczenie grzywny lub innej opisanej w ww. przepisie należności. Tym samym, na odpowiedzialność za wykroczenie narażeni byliby również wszyscy użytkownicy naszego portalu, którzy dokonaliby wpłaty na zrzutkę, której celem jest opłacenie cudzej grzywny lub innej należności, o której mowa w art. 57 § 1 kodeksu wykroczeń.
Jest dla nas oczywiste, że nie moglibyśmy dopuścić do takiej sytuacji, w szczególności biorąc pod uwagę, iż większość użytkowników naszego portalu działa w dobrej wierze, kierując się wyłącznie chęcią pomocy osobie, która – nawet ze swojej winy – znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Już zatem sam ten fakt wystarczyłby nam za podstawę do niezwłocznego zablokowania takiej zrzutki.
Z
powyższych powodów zawsze niezwłocznie blokujemy takie zrzutki, mając tutaj na
celu ochronę przede wszystkim innych użytkowników, którzy – często nieświadomie
– mogliby narazić się na nieprzyjemności związane z odpowiedzialnością za
wykroczenie, pomimo tego, iż działali w celu, który w ich przekonaniu był
słuszny i dobroczynny.
W tym miejscu warto jednak dokonać istotnego rozróżnienia. Wykroczeniem – z powodów opisanych powyżej – będzie wyłącznie zbieranie lub wpłacanie pieniędzy na opłacenie grzywny, poręczenia majątkowego (kaucji) lub innej, wskazanej w opisywanym przepisie należności pieniężnej orzeczonej za przestępstwo lub wykroczenie. Do takiej kwalifikacji należała będzie również grzywna nałożona mandatem karnym, np. na rzecz sprawcy wykroczenia drogowego. Nie będą jednak kwalifikowane jako wykroczenie zrzutki (oraz wpłacanie na nie) organizowane w celu pokrycia innego typu należności, nałożonej przez uprawniony organ administracji publicznej. Nie jest zatem zabronione zbieranie np. na rzecz zapłaty zaległego podatku lub składek na ZUS, o ile tylko na osobę zalegającą z ich uiszczeniem nie nałożono już prawomocnie w związku z tym faktem kary grzywny. Nie są również zakazane zbiórki na zapłatę kar nałożonych w postępowaniu administracyjnym, ani ogólne zbiórki, które mają na celu pomoc osobie, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji majątkowej.
Zrzutki na inwestycje kapitałowe
W tym przypadku zawsze zachowujemy szczególną ostrożność w wyciąganiu przedwczesnych wniosków. Istotą crowdfundingu jest przecież również wspieranie osób, które posiadają dobry, często niecodzienny pomysł na biznes, jednak nie posiadają w tym celu niezbędnych środków. Co do zasady, tego typu zrzutki są przez nas nie tylko akceptowane, ale aktywnie wspierane. Jesteśmy dumni z wielu zrzutek, za pomocą których ich organizatorzy zebrali potrzebne im pieniądze i z powodzeniem prowadzą przedsiębiorstwa, które wzbogacają nasz rynek.
Tym
niemniej, istnieją okoliczności, w których na przeszkodzie nawet dobrych
pomysłów stanąć mogą przepisy prawa. Jednym z nich jest sytuacja, w której biznes
miałby polegać na prowadzeniu działalności, która w naszym kraju wymaga
uzyskania zezwolenia lub koncesji. W realiach naszego portalu najczęściej
bywały to zbiórki, których celem miało być prowadzenie działalności
odpowiadającej działalności funduszu inwestycyjnego lub biura maklerskiego.
Zrzutki,
które zmuszeni byliśmy zablokować, opierały się na założeniu, iż ich
organizator miałby środki uzyskane w ramach zbiórki inwestować w papiery
wartościowe, np. w akcje, obligacje lub nawet w kryptowaluty. Co do zasady,
samo to nie stanowi działania sprzecznego z prawem. Istotą naruszenia przepisów
w niektórych ze zrzutek było jednak to, że za pomocą naszego portalu taki
organizator zamierzał wpłacającym oferować konkretną, czasem z góry określoną,
czasem zaś wyrażoną procentowo od przewidywanych zysków, stopę zwrotu z takiej
inwestycji.
W
takim wypadku na przeszkodzie stoi zaś ustawa o funduszach inwestycyjnych i
zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, która dla takiej
działalności wymaga uzyskania zezwolenia, dostępnego wyłącznie po spełnieniu
szeregu wymogów. Na gruncie art. 287 tej ustawy, ,,kto bez wymaganego
zezwolenia lub wbrew warunkom określonym w ustawie wykonuje działalność
polegającą na lokowaniu w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego
lub inne prawa majątkowe, aktywów osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek
organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, zebranych w drodze
propozycji zawarcia umowy, której przedmiotem jest udział w tym
przedsięwzięciu, podlega grzywnie do 10 000 000 zł i karze pozbawienia wolności
do lat 5”.
Należy tutaj jednak wyjaśnić bardzo istotną różnicę. Czym innym jest zbieranie pieniędzy na sfinansowanie własnego biznesu, który miałby być prowadzony przez samego organizatora zbiórki, a czym innym inwestowanie tych pieniędzy w opisane w tym przepisie aktywa. W pierwszej sytuacji, nie mamy do czynienia z czynem zabronionym, a właśnie z istotą zjawiska crowdfundingu. Nie ma żadnych przeszkód, żeby za pomocą portalu zrzutka.pl zbierać środki na rozpoczęcie własnego biznesu, jak również by oferować wpłacającym – jako inwestorom – określony udział w zyskach, jeżeli ów interes okaże się rentowny. Zakazane tymczasem – o ile nie uzyska się stosownego zezwolenia – będzie oferowanie użytkownikom określonych zysków w przedsięwzięciu, które polegać miałoby na tym, że uzyskane od nich środki sam organizator będzie inwestował we wskazywane papiery wartościowe lub inne prawa. Warto tutaj również wspomnieć, że nie będzie zabroniona zrzutka, w ramach której jej organizator będzie zbierał środki, które chciałby inwestować np. na giełdzie, jednakże zorganizowana w ten sposób, że środki będą organizatorowi przekazywane w formie darowizny, nie zaś w zamian za określony udział w zyskach.
Podsumowując - na co nie można zbierać na zrzutka.pl?
Zakazane są zrzutki na cele niezgodne z prawem, takie jak na przykład:
1. Zrzutki na cele niezgodne z opisem zrzutki - samo założenie zbiórki i podanie w jej opisie celu niezgodnego z rzeczywistym, dokonane w celu wprowadzenia innych użytkowników portalu w błąd i osiągnięcia z tego korzyści majątkowej, stanowi przestępstwo oszustwa, opisane w art. 286 § 1 kodeksu karnego, zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy nawet do lat 8. Dla zaistnienia tego przestępstwa nie ma znaczenia nawet fakt, iż na takiej zrzutce – na skutek niezwłocznego zablokowania jej przez nas – nie zebrano żadnych środków, gdyż kodeks przewiduje tutaj identyczną karę za samo usiłowanie takiego oszustwa. W sytuacji, gdyby kwota zebrana za pomocą takiej zbiórki przekroczyła wysokość 200.000 zł, kara przewidziana za takie przestępstwo wynosi już od 1 do 10 lat pozbawienia wolności.
2. Zrzutki na uiszczenie grzywny lub innej należności, o której mowa w art. 57 § 1 kodeksu wykroczeń - Zgodnie z art. 57 § 1 kodeksu wykroczeń, ,,kto organizuje lub przeprowadza publiczną zbiórkę ofiar na uiszczenie grzywny orzeczonej za przestępstwo, w tym i przestępstwo skarbowe, wykroczenie lub wykroczenie skarbowe, świadczenia pieniężnego, przepadku przedmiotów stanowiących kwotę pieniężną, równowartości przepadku przedmiotów lub przedsiębiorstwa, przepadku korzyści majątkowej stanowiącej kwotę pieniężną, równowartości przepadku korzyści majątkowej, odszkodowania, zadośćuczynienia, nawiązki, podlegającej zwrotowi korzyści majątkowej stanowiącej kwotę pieniężną albo równowartości podlegającej zwrotowi korzyści majątkowej lub na poręczenie majątkowe lub zabezpieczenie majątkowe, albo nie będąc osobą najbliższą dla skazanego lub ukaranego uiszcza za niego grzywnę, świadczenie pieniężne, kwotę pieniężną stanowiącą przedmiot przepadku, równowartość przepadku przedmiotów lub przedsiębiorstwa, kwotę pieniężną stanowiącą przedmiot przepadku korzyści majątkowej, równowartość przepadku korzyści majątkowej, nawiązkę, podlegającą zwrotowi korzyść majątkową stanowiącą kwotę pieniężną albo równowartość podlegającej zwrotowi korzyści majątkowej lub uiszcza odszkodowanie lub zadośćuczynienie lub ofiarowuje mu albo osobie dla niego najbliższej pieniądze na ten cel, podlega karze aresztu albo grzywny”.
3. Zrzutki na inwestycje kapitałowe - Na gruncie art. 287 tej ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, ,,kto bez wymaganego zezwolenia lub wbrew warunkom określonym w ustawie wykonuje działalność polegającą na lokowaniu w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego lub inne prawa majątkowe, aktywów osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, zebranych w drodze propozycji zawarcia umowy, której przedmiotem jest udział w tym przedsięwzięciu, podlega grzywnie do 10 000 000 zł i karze pozbawienia wolności do lat 5”.
Jeśli masz wątpliwości co do tego, czy Twoja zrzutka może łamać prawo - napisz do nas! Nasz dział prawny pomoże i udzieli odpowiedzi.
Na co można zbierać na zrzutka.pl?
Zrzutka.pl to narzędzie do organizacji zrzutek na dowolne cele, dzięki któremu ponad 330 tys. osób zebrało już łącznie ponad 148 000 000 zł. Sprawdź jakie zrzutki zebrały pieniądze!
Dużą popularność zawdzięczamy temu, że można nas używać w pełni za darmo (utrzymujemy się z darowizn).
Na co można zbierać? Na wszystko, co zgodne z prawem! Jeśli chcesz zobaczyć wszystkie zrzutki, to możesz to zrobić tutaj https://zrzutka.pl/szukaj/ - w naszej wyszukiwarce nie znajdziesz jednak zrzutek, dla których organizator wyłączył możliwość wyszukania.
Poniżej znajdziesz wybrane przez nas, przykładowe zrzutki z różnych kategorii:
1. Zrzutki prywatne np. na prezenty urodzinowe:
Zrzutka.pl to rozwiązanie, które pozwala grupie znajomych na prosty, wspólny zakup jednego dużego prezentu (zamiast wielu, często niepotrzebnych, drobnych prezentów). Zrzutki na prezenty urodzinowe zwykle zbierają między 1 000 zł a 3 000 zł i często są to np. bilety na lot i wymarzone wakacje dla solenizanta/jubilata (taką zrzutkę zorganizował np. Aleksander). Zrzutka.pl pozwoliła na realizację tysięcy urodzinowych marzeń!
2. Zrzutki na realizację marzeń:
Dzięki zrzutka.pl tysiące osób zrealizowało swoje marzenia! Zamieszczony wyżej widok zrzutki na wyjazd na studia taneczne w Londynie, to tylko przykład. Zrzutki na udział w biegach, ultramaratonach, na zakup wymarzonego sprzętu (np. fotograficznego) i na realizację innych marzeń codziennie zbierają środki na zrzutka.pl! Masz marzenia? Zacznij je realizować z pomocą zrzutka.pl!
3. Zrzutki na realizację projektów:
Zrzutka.pl to także wiele udanych zbiórek typowo crowdfundingowych, w których społeczność zrzuciła się na realizację konkretnego projektu. Przykładem może być stworzenie portalu http://tatromaniak.pl/. Jeśli masz pomysł i po głowie chodzi Ci ciekawy projekt, ale brakuje pieniędzy - skorzystaj ze zrzutka.pl.
4. Zrzutki niosące pomoc/charytatywne:
Akcje charytatywne pokazują, że Polacy potrafią i chcą pomagać! Zrzutka na żuka dla pana Włodka zebrała 2 758% celu, czyli ponad 80 000 zł zamiast zakładanych 3 000 zł. Jeśli potrzebujesz pomocy lub jeśli pomocy potrzebuje ktoś z Twojego otoczenia, to zrzutka.pl może okazać się bardzo pomocnym narzędziem, dzięki któremu potrzebna pomoc się znajdzie!
Wymienione wyżej kategorie, to tylko przykłady. Ty też chcesz zorganizować zrzutkę na dowolny cel i dołączyć do ponad 100 tys. osób, które zebrały ponad 70 mln zł na naszej platformie? Nie wahaj się - nasi użytkownicy oceniają nas na niemal 9/10 na naszej stronie z ocenami (ponad 2 000 opinii) - sprawdź opinie.
Zrzutka.pl możesz używać za darmo - utrzymujemy się głównie z darowizn. Na zrzutce każdy może zbierać na dowolny cel (prywatny np. urodziny, publiczny - np. projekt, akcja charytatywna), a założenie zrzutki jest bardzo proste i zajmuje 1 minutę.
Zrzutkę założysz błyskawicznie na naszej stronie internetowej (http://zrzutka.pl)
PS raczej nie proś przypadkowych ludzi o sfinansowanie nowego iPhone'a, to może się nie udać ;) Jednak gdy masz urodziny i poprosisz o to samo znajomych - sukces gwarantowany.
Opracował: Adwokat Paweł Maliszewski, Wrocław
Zobacz też: Kiedy zgłosić podejrzaną zrzutkę?, Co się dzieje po zgłoszeniu zrzutki?
